Cập nhật pháp luật mới nhất về công chứng vay vốn thế chấp
Khi khách hàng vay vốn ngân hàng sử dụng tài sản đảm bảo, bước công chứng vay vốn thế chấp là rất quan trọng để hợp đồng có giá trị pháp lý, bảo vệ quyền lợi của các bên và đảm bảo tính minh bạch. Bởi vì pháp luật liên tục thay đổi, việc cập nhật những quy định mới là cần thiết để tránh sai sót dẫn đến hợp đồng bị vô hiệu hoặc tranh chấp phát sinh. Bài viết này sẽ trình bày những điểm mới trong luật liên quan đến công chứng vay vốn thế chấp, phân tích ảnh hưởng và ví dụ minh họa thực tế.
1. Những điểm mới nổi bật trong Luật Công chứng 2024 liên quan đến công chứng vay vốn thế chấp
Luật Công chứng 2024, số 46/2024/QH15 sẽ có hiệu lực từ ngày 01/7/2025, thay thế Luật Công chứng (2014).
Luật mới khẳng định rõ: công chứng là “dịch vụ công”, Nhà nước ủy nhiệm công chứng viên của tổ chức hành nghề công chứng để thực hiện.
Luật Công chứng 2024 quy định người yêu cầu công chứng, người làm chứng, người phiên dịch phải ký vào từng trang văn bản công chứng trước sự chứng kiến của công chứng viên; và việc ký, chụp ảnh việc ký được lưu trong hồ sơ công chứng.
Luật mới loại bỏ nội dung “công chứng bản dịch” khỏi phạm vi công chứng viên, nghĩa là công chứng viên không còn chịu trách nhiệm công chứng bản dịch (nếu có).
Về thẩm quyền công chứng các giao dịch bất động sản, kể từ 01/7/2025, Luật Công chứng 2024 bổ sung các quy định chi tiết hơn về phạm vi công chứng viên tổ chức hành nghề được công chứng giao dịch bất động sản.
Những điểm mới này sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới cách thức thực hiện công chứng vay vốn thế chấp trong thực tế.
2. Các quy định mới của Luật Đất đai 2024 liên quan đến thế chấp và công chứng
Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 01/01/2025.
Theo khoản 3, Điều 27 Luật Đất đai 2024, hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực.
Luật Đất đai 2024 cũng quy định chặt chẽ điều kiện để người sử dụng đất được thế chấp – ví dụ, phải có giấy chứng nhận, quyền sử dụng không có tranh chấp, không bị kê biên…
Luật mới cũng xác định rõ các hợp đồng bất động sản bắt buộc công chứng (chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất) tại điểm a khoản 3 Điều 27.
Khi luật mới có hiệu lực, việc “lách luật” bằng cách cho rằng công chứng không cần thiết nếu đã có hợp đồng viết tay sẽ không còn hợp lý, nếu luật chuyên ngành (như luật đất đai) yêu cầu công chứng thì bắt buộc phải tuân theo.
Luật Đất đai 2024 là bộ luật chuyên ngành có ảnh hưởng mạnh tới cách xử lý hợp đồng vay vốn thế chấp bằng đất đai.
3. Ảnh hưởng của các quy định mới đến thực tiễn công chứng vay vốn thế chấp
Hợp đồng công chứng từ 01/7/2025 sẽ phải tuân thủ các yêu cầu mới về ký mỗi trang, chụp ảnh ký, lưu hồ sơ chi tiết. Điều này làm tăng yêu cầu kỹ thuật và quản lý hồ sơ công chứng.
Khi công chứng giao dịch bất động sản (vay thế chấp đất/nhà), công chứng viên chỉ được công chứng trong phạm vi tỉnh, thành nơi tổ chức hành nghề đặt trụ sở (với các ngoại lệ) theo luật mới.
Nếu tiếp tục thế chấp tài sản mà đã có hợp đồng thế chấp trước đó, hợp đồng thế chấp tiếp theo phải được công chứng tại cùng tổ chức hành nghề công chứng đã công chứng lần đầu (trừ trường hợp đơn vị đó giải thể hoặc tạm ngừng hoạt động).
Từ 01/7/2025, việc công chứng điện tử được luật thừa nhận về hiệu lực pháp lý (văn bản công chứng điện tử có hiệu lực nếu đáp ứng điều kiện theo Luật Công chứng)
Mặc dù Luật Công chứng 2024 được thông qua, các công chứng, sửa đổi hợp đồng công chứng trước đó vẫn được công nhận theo luật mới khi thực hiện cấp bản sao, sửa đổi, bổ sung.
Như vậy, người vay và ngân hàng cần lưu ý tuân thủ các yêu cầu kỹ thuật mới để đảm bảo hợp đồng vay thế chấp hợp lệ từ 2025 trở đi.
4. Ví dụ minh họa thực tế sau khi luật mới có hiệu lực
Anh B tại Hà Nội vay vốn ngân hàng, thế chấp quyền sử dụng đất. Khi chuẩn bị công chứng hợp đồng công chứng vay vốn thế chấp, công chứng viên yêu cầu: mỗi trang hợp đồng phải có chữ ký của các bên trước mặt công chứng viên và chụp ảnh việc ký để lưu giữ trong hồ sơ. Sau khi hợp đồng thế chấp đầu tiên được công chứng tại Văn phòng công chứng X, anh B muốn tiếp tục thế chấp tài sản khác để đảm bảo nghĩa vụ mới. Theo luật mới, công chứng viên sẽ yêu cầu hợp đồng thế chấp tiếp theo phải được công chứng tại cùng tổ chức công chứng X (trừ khi tổ chức này giải thể). Trường hợp chữ ký hoặc dòng chấm sửa chữa hợp đồng không có ảnh chụp rõ, công chứng viên có thể từ chối chứng nhận theo quy định mới.
Ví dụ này cho thấy các yêu cầu kỹ thuật mới sẽ ảnh hưởng rõ rệt đến cách thực hiện công chứng vay vốn thế chấp trong thực tế.
>>> Xem thêm: Hỗ trợ tận tình, đúng quy trình, đúng pháp luật – đó là Dịch vụ công chứng mà bạn đang tìm kiếm.
5. Lưu ý quan trọng để thực hiện đúng công chứng vay vốn thế chấp theo luật mới
Khi công chứng từ 01/7/2025 trở đi, phải ký mỗi trang hợp đồng, và có ảnh chụp xác nhận việc ký dưới sự chứng kiến công chứng viên.
Nếu thế chấp tiếp, cần làm tại cùng tổ chức công chứng đã thực hiện lần đầu nếu tổ chức đó còn hoạt động.
Người vay, ngân hàng cần kiểm tra thẩm quyền công chứng viên và tổ chức công chứng theo luật mới để tránh công chứng không hợp lệ.
Nếu sử dụng hợp đồng vay có thế chấp đất đai, cần tuân thủ quy định của Luật Đất đai 2024 về công chứng bắt buộc hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất.
Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, đúng quy định mới (giấy chứng nhận, điều kiện tài sản, giấy tờ tùy thân) để công chứng viên không yêu cầu bổ sung mất thời gian.
Việc cập nhật quy định pháp luật mới nhất là rất cần thiết để đảm bảo hợp đồng công chứng vay vốn thế chấp được thực hiện đúng pháp luật, tránh bị vô hiệu hoặc tranh chấp. Luật Công chứng 2024 (có hiệu lực từ 01/7/2025) mang lại nhiều thay đổi quan trọng về kỹ thuật công chứng, thẩm quyền và công chứng điện tử. Luật Đất đai 2024 cũng xác định rõ việc công chứng bắt buộc với hợp đồng thế chấp đất đai. Người vay, ngân hàng và công chứng viên cần nắm rõ để thực hiện thủ tục công chứng vay thế chấp an toàn, minh bạch và hợp lệ theo luật mới.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
