Mua bán nhà đất khi có tranh chấp thừa kế — Giải pháp công chứng an toàn
Mua bán nhà đất là một giao dịch có giá trị lớn, đòi hỏi yếu tố pháp lý phải rõ ràng và minh bạch. Tuy nhiên, thực tế không hiếm trường hợp tài sản bất động sản đang có tranh chấp thừa kế lại được đưa ra giao dịch. Vậy công chứng nhà đất tranh chấp thừa kế có được không? Làm sao để đảm bảo an toàn pháp lý trong trường hợp này? Hãy cùng tìm hiểu ngay dưới đây 👇
⚖️ Căn cứ pháp lý về công chứng nhà đất tranh chấp thừa kế
Căn cứ pháp lý chính liên quan đến việc công chứng nhà đất có tranh chấp thừa kế bao gồm:
Bộ luật Dân sự 2015 — Chương XXII quy định về thừa kế (từ Điều 609 đến Điều 661).
Luật Công chứng 2014, Điều 37: Công chứng viên có quyền từ chối công chứng nếu nhận thấy hợp đồng có yếu tố tranh chấp, không rõ ràng.
Luật Đất đai 2013, Điều 188: Điều kiện thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
Nghị định 23/2015/NĐ-CP và Thông tư 01/2021/TT-BTP hướng dẫn công chứng các giao dịch dân sự.
📌 Lưu ý quan trọng: Nếu nhà đất đang có tranh chấp hoặc chưa phân chia di sản thừa kế thì không đủ điều kiện để thực hiện công chứng chuyển nhượng.
🛑 Những trường hợp không thể công chứng do có tranh chấp thừa kế
Nhà đất chưa khai nhận hoặc phân chia thừa kế
Nếu người để lại di sản đã mất nhưng các đồng thừa kế chưa làm thủ tục khai nhận di sản, thì tài sản này vẫn thuộc sở hữu chung hợp nhất. Không một cá nhân nào được tự ý chuyển nhượng.
👎 Ví dụ: Ông A mất năm 2021 để lại mảnh đất đứng tên ông. Con trai ông là B tự ý ký bán cho người khác mà chưa khai nhận di sản thừa kế, thì hợp đồng này không đủ điều kiện công chứng.
Nhà đất đang có tranh chấp tại tòa hoặc bị khiếu kiện
📌 Theo Điều 37 Luật Công chứng 2014, công chứng viên sẽ từ chối công chứng nếu phát hiện tài sản đang có tranh chấp pháp lý hoặc có đơn tố cáo, khiếu nại liên quan.
⚠️ Rủi ro: Nếu vẫn cố tình công chứng, hợp đồng có thể bị tòa án tuyên vô hiệu và người mua có nguy cơ mất trắng tiền.
>>> Xem thêm: Cần công chứng hợp đồng mua bán nhà đất? Văn phòng công chứng nào uy tín, dịch vụ nhanh gọn?
🛠️ Giải pháp công chứng nhà đất tranh chấp thừa kế an toàn
Bước 1 – Khai nhận hoặc phân chia di sản thừa kế
Nếu tài sản chưa được chia, tất cả những người thuộc hàng thừa kế (theo Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015) cần thực hiện thủ tục khai nhận hoặc phân chia di sản tại phòng công chứng.
Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (sổ hộ khẩu, giấy khai sinh,…)
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Văn bản thỏa thuận phân chia hoặc khai nhận di sản
✅ Sau khi hoàn tất, người thừa kế sẽ đứng tên hợp pháp trên sổ đỏ và đủ điều kiện để chuyển nhượng.
Bước 2 – Hòa giải hoặc giải quyết tranh chấp trước khi công chứng
Nếu đã xảy ra tranh chấp thừa kế, các bên cần:
🤝 Hòa giải tại UBND xã/phường
⚖️ Khởi kiện ra tòa án để xác định người có quyền sở hữu tài sản
📌 Sau khi có bản án hoặc quyết định hòa giải hợp pháp, người được nhận di sản mới có quyền công chứng mua bán.
🧾 Ví dụ thực tế — Công chứng nhà đất tranh chấp thừa kế được xử lý ra sao?
Tình huống: Ông D mất để lại căn nhà tại quận Gò Vấp, TP.HCM. Ông có 3 người con. Con trai cả là E muốn bán căn nhà nhưng người con út là G không đồng ý và đã gửi đơn khiếu nại.
👉 Kết quả:
Phòng công chứng từ chối công chứng hợp đồng mua bán.
Các bên tiến hành hòa giải tại UBND phường nhưng không thành.
Vụ việc được đưa ra tòa án. Sau 6 tháng, tòa tuyên G không có quyền thừa kế do đã từ chối từ trước.
Sau khi bản án có hiệu lực, E làm thủ tục đăng bộ tên mình và sau đó mới thực hiện công chứng hợp đồng bán nhà.
🟢 Bài học rút ra: Phải giải quyết xong tranh chấp thừa kế trước khi thực hiện bất kỳ giao dịch chuyển nhượng nào.
✅ Lưu ý và khuyến nghị để công chứng nhà đất tranh chấp thừa kế an toàn
Đối với bên bán
🔍 Rà soát kỹ thông tin pháp lý của tài sản.
🧾 Nếu có nhiều người đồng thừa kế, phải có văn bản đồng thuận.
⚖️ Chủ động giải quyết các tranh chấp trước khi thực hiện công chứng.
Đối với bên mua
📑 Yêu cầu bên bán cung cấp đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hợp pháp.
🛑 Không đặt cọc nếu phát hiện tài sản đang có tranh chấp hoặc chưa chia thừa kế.
🤝 Nên yêu cầu bên bán hoàn tất các thủ tục pháp lý trước khi ký hợp đồng mua bán.
Kết luận về công chứng nhà đất tranh chấp thừa kế
Việc công chứng nhà đất tranh chấp thừa kế là rất nhạy cảm và rủi ro cao, nếu không xử lý đúng quy trình pháp lý. Người mua cần tỉnh táo kiểm tra kỹ tính pháp lý; người bán cần đảm bảo tài sản rõ ràng, không tranh chấp, mới có thể thực hiện giao dịch an toàn. Pháp lý rõ ràng – giao dịch an tâm!
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
