Giải quyết rủi ro khi công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá không đúng giá trị thực tế
Trong các giao dịch đấu giá tài sản, việc công chứng hợp đồng mua bán đóng vai trò quan trọng giúp giao dịch hợp pháp và bảo vệ quyền lợi các bên. Tuy nhiên, một trong những vấn đề phổ biến là hợp đồng được công chứng nhưng không phản ánh đúng giá trị thực tế của tài sản. Tình trạng này dẫn đến nhiều rủi ro công chứng hợp đồng đấu giá như tranh chấp giá trị tài sản, trách nhiệm thuế, hoặc thậm chí hợp đồng bị tuyên vô hiệu. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách xác định, phòng ngừa và giải quyết rủi ro liên quan đến giá trị tài sản khi công chứng hợp đồng đấu giá.
>>> Xem thêm: Cập nhật quy định mới về thời hạn lưu trữ hồ sơ tại văn phòng công chứng theo Luật Công chứng 2025
📚 Căn cứ pháp lý xác định rủi ro công chứng hợp đồng đấu giá
🏛️ 1. Bộ luật Dân sự 2015
Điều 117: Giao dịch dân sự có hiệu lực khi các bên có năng lực pháp luật, tự nguyện và mục đích, nội dung không trái pháp luật.
Điều 385: Giao dịch dân sự bao gồm việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự.
Điều 131: Hợp đồng vô hiệu nếu trái pháp luật, vi phạm điều cấm, hoặc không có năng lực pháp luật.
📜 2. Luật Đấu giá tài sản 2016
Điều 44: Người có tài sản đấu giá phải cung cấp thông tin chính xác và trung thực về tài sản.
Điều 72: Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá phải ký kết và công chứng theo quy định nếu pháp luật yêu cầu.
🖋️ 3. Luật Công chứng 2014
Điều 40 – 42: Công chứng viên có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ, xác minh năng lực chủ thể, tính pháp lý và giá trị tài sản ghi trong hợp đồng.
Điều 44: Công chứng viên có quyền từ chối công chứng nếu phát hiện giá trị tài sản không đúng thực tế hoặc vi phạm pháp luật.
⚠️ Các rủi ro công chứng hợp đồng đấu giá khi giá trị không đúng thực tế
🔹 1. Rủi ro pháp lý
Hợp đồng có thể bị Tòa án tuyên vô hiệu nếu giá trị ghi thấp hơn thực tế nhằm trốn thuế hoặc gian lận.
Người mua hoặc người bán có thể phải bồi thường thiệt hại nếu gây tổn thất cho bên còn lại.
📖 Ví dụ: Một căn hộ đấu giá giá thực tế 3 tỷ đồng nhưng hợp đồng công chứng ghi 2,5 tỷ đồng để giảm phí trước bạ. Sau đó, cơ quan thuế phát hiện, hợp đồng phải sửa đổi hoặc nộp bổ sung thuế, đồng thời chịu phạt vi phạm.
🔹 2. Rủi ro tài chính
Phí công chứng, thuế trước bạ và lệ phí khác sẽ tính theo giá trị hợp pháp.
Nếu giá trị ghi thấp, các bên có thể bị truy thu thuế, phí và mất uy tín pháp lý.
Giá trị thực tế khác với hợp đồng công chứng có thể dẫn đến tranh chấp về tiền đặt cọc, thanh toán, chênh lệch giá.
Đặc biệt với tổ chức đấu giá, việc ghi sai giá trị tài sản có thể gây tranh chấp nhiều bên cùng lúc.
>>> Xem thêm: Sử dụng dịch vụ sổ đỏ là giải pháp hợp pháp để tránh chậm trễ trong thủ tục hành chính đất đai
📝 Cách phòng ngừa rủi ro công chứng hợp đồng đấu giá
✅ 1. Xác minh giá trị tài sản
Yêu cầu tổ chức đấu giá cung cấp thẩm định giá hoặc giấy chứng nhận giá trị tài sản.
Không ghi giá thấp hơn thực tế để tránh vi phạm pháp luật.
✅ 2. Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ
Hồ sơ công chứng phải có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản.
Đính kèm biên bản đấu giá, thông báo kết quả và giá trúng đấu giá thực tế.
✅ 3. Tư vấn công chứng viên
Công chứng viên sẽ kiểm tra và xác minh tính pháp lý, giá trị tài sản và thông tin hợp đồng.
Nếu phát hiện sai sót, cần điều chỉnh trước khi ký kết.
✅ 4. Lưu trữ hồ sơ và thỏa thuận minh bạch
Lưu hồ sơ đầy đủ để phòng ngừa tranh chấp sau này.
Các bên nên lập biên bản thỏa thuận về giá trị nếu có phát sinh sai sót.
💡 Ví dụ minh họa rủi ro công chứng hợp đồng đấu giá
📖 Tình huống thực tế: Chị B trúng đấu giá một lô xe ô tô thanh lý ngân hàng với giá trúng 1,2 tỷ đồng.
Hợp đồng công chứng ghi 1 tỷ đồng nhằm giảm phí công chứng.
Sau khi nộp hồ sơ sang tên, cơ quan thuế phát hiện giá trị thực tế khác hợp đồng → chị B phải nộp bổ sung 200 triệu đồng và chịu phạt 5%.
Đây là rủi ro công chứng hợp đồng đấu giá phổ biến khi giá trị không đúng thực tế.
💬 Bài học: Luôn ghi giá trị thực tế đúng như biên bản đấu giá để tránh rủi ro pháp lý và tài chính.
>>> Xem thêm: Khi nào nên thực hiệnchứng thực sao ythay vì công chứng bản sao
⚖️ Giải pháp xử lý rủi ro hợp đồng đấu giá đã công chứng sai giá trị
Điều chỉnh hợp đồng công chứng: Liên hệ văn phòng công chứng để lập phụ lục hợp đồng điều chỉnh giá trị tài sản.
Thanh toán bổ sung thuế và lệ phí: Đảm bảo đúng nghĩa vụ với cơ quan nhà nước.
Lập biên bản thỏa thuận giữa các bên: Xác nhận giá trị thực tế, trách nhiệm và chi phí phát sinh.
Tư vấn pháp lý: Tránh các tranh chấp kéo dài hoặc kiện tụng sau này.
🧩 Kết luận: Rủi ro công chứng hợp đồng đấu giá
Rủi ro công chứng hợp đồng đấu giá khi giá trị tài sản không đúng thực tế có thể dẫn đến tranh chấp pháp lý, bồi thường thiệt hại và nghĩa vụ thuế phát sinh.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
