Công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá không đúng trình tự: Có bị vô hiệu không?
Trong hoạt động đấu giá tài sản, việc công chứng hợp đồng là bước cuối cùng để chuyển quyền sở hữu tài sản một cách hợp pháp. Tuy nhiên, không ít trường hợp phát sinh tranh chấp do công chứng hợp đồng đấu giá sai trình tự hoặc vi phạm quy định của pháp luật. Vậy công chứng sai quy trình có làm cho hợp đồng vô hiệu hay không? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ căn cứ pháp lý, hậu quả và hướng xử lý khi gặp tình huống này.
>>> Xem thêm: Làm hợp đồng mua bán nhà đất tạivăn phòng công chứng có đảm bảo không?
Trình tự công chứng hợp đồng tài sản đấu giá tài sản theo quy định pháp luật
Theo Điều 40 Luật Công chứng 2014, trình tự công chứng hợp đồng đấu giá bao gồm các bước:
Tiếp nhận hồ sơ yêu cầu công chứng: Các bên nộp đủ giấy tờ gồm kết quả trúng đấu giá, giấy tờ nhân thân, giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản…
Kiểm tra hồ sơ và xác minh thông tin: Công chứng viên xem xét tính hợp lệ của hồ sơ, quyền định đoạt tài sản và năng lực pháp lý của các bên.
Soạn thảo hoặc kiểm tra dự thảo hợp đồng: Bảo đảm hợp đồng phản ánh đúng nội dung giao dịch, không vi phạm điều cấm.
Ký kết và ghi lời chứng công chứng: Các bên ký trực tiếp trước mặt công chứng viên; công chứng viên ký, đóng dấu và ghi lời chứng.
Lưu trữ hồ sơ công chứng: Hợp đồng được lưu tại tổ chức hành nghề công chứng theo quy định về lưu trữ hồ sơ pháp lý.
Nếu bỏ qua một trong các bước này, hợp đồng có thể bị coi là vi phạm trình tự, thủ tục công chứng.
Khi nào việc công chứng hợp đồng tài sản đấu giá sai trình tự dẫn đến vô hiệu?
Không phải mọi trường hợp công chứng hợp đồng đấu giá sai trình tự đều dẫn đến vô hiệu, mà cần xét mức độ vi phạm.
Theo Điều 117 và Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng chỉ bị tuyên vô hiệu khi:
Vi phạm điều kiện có hiệu lực về hình thức, nội dung hoặc chủ thể;
Mục đích, nội dung hợp đồng trái pháp luật hoặc đạo đức xã hội;
Việc công chứng sai trình tự làm thay đổi bản chất giao dịch hoặc ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của các bên.
Ví dụ:
Công chứng viên không kiểm tra năng lực pháp lý của người bán khiến hợp đồng được ký bởi người không có quyền sở hữu tài sản → hợp đồng vô hiệu.
Tuy nhiên, nếu chỉ vi phạm nhỏ như nộp hồ sơ chậm, hoặc thiếu chữ ký của nhân viên nghiệp vụ nhưng vẫn có công chứng viên ký và chứng nhận → không làm vô hiệu hợp đồng.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn lựa chọn đơn vịdịch vụ sổ đỏ uy tín và chuyên nghiệp
Hậu quả pháp lý khi hợp đồng tài sản đấu giá bị tuyên vô hiệu
Khi tòa án tuyên bố hợp đồng đấu giá vô hiệu, các bên phải:
Khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận;
Người có lỗi gây ra việc công chứng sai trình tự phải bồi thường thiệt hại (nếu có);
Nếu tổ chức công chứng có lỗi, cơ quan quản lý có thể áp dụng biện pháp xử lý kỷ luật hoặc bồi thường dân sự theo “Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017”.
Ví dụ thực tế: Năm 2023, một vụ việc tại Hà Nội liên quan đến công chứng hợp đồng đấu giá đất bị tòa tuyên vô hiệu do người ký hợp đồng thay mặt doanh nghiệp không có ủy quyền hợp lệ — mặc dù đã qua công chứng. Tòa án xác định công chứng viên đã không kiểm tra thẩm quyền, nên hợp đồng không có hiệu lực pháp lý.
Biện pháp hạn chế rủi ro khi công chứng hợp đồng tài sản đấu giá
Để tránh tình trạng công chứng hợp đồng đấu giá sai trình tự, các bên nên:
Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ hợp lệ: kết quả đấu giá, biên bản bàn giao tài sản, giấy tờ sở hữu, ủy quyền hợp pháp (nếu có);
Kiểm tra năng lực pháp lý và quyền định đoạt của bên có tài sản;
Thực hiện công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng có uy tín, có kinh nghiệm trong lĩnh vực đấu giá tài sản;
Đọc kỹ lời chứng của công chứng viên để đảm bảo quy trình và thẩm quyền được tuân thủ.
Kết luận
Việc công chứng hợp đồng đấu giá sai trình tự có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng nếu làm ảnh hưởng đến tính hợp pháp của giao dịch. Tuy nhiên, không phải mọi sai sót thủ tục đều khiến hợp đồng vô hiệu. Các bên cần cẩn trọng trong việc chuẩn bị hồ sơ, lựa chọn tổ chức công chứng chuyên nghiệp và tuân thủ đúng quy trình để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
