Ai có quyền yêu cầu công chứng văn bản thỏa thuận di sản?
Sau khi một người qua đời, việc chia di sản thừa kế thường cần được lập thành văn bản thỏa thuận phân chia di sản để các bên thống nhất quyền và nghĩa vụ của mình. Tuy nhiên, không phải ai cũng có quyền yêu cầu công chứng loại văn bản này. Hiểu đúng về quyền yêu cầu công chứng di sản là bước đầu tiên để tránh tranh chấp, tiết kiệm thời gian và đảm bảo tính pháp lý của việc thừa kế. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ những quy định mới nhất năm 2025 về chủ thể có quyền yêu cầu công chứng văn bản thỏa thuận di sản.
>>> Xem thêm: Bạn có đang bị tính phí sai tạivăn phòng công chứng mà không biết?
Ai có quyền yêu cầu công chứng văn bản thoả thuận di sản?
Người thừa kế hợp pháp theo di chúc hoặc theo pháp luật
Đây là nhóm chủ thể chính có quyền yêu cầu công chứng di sản. Cụ thể gồm:
Người được chỉ định trong di chúc hợp pháp của người để lại di sản.
Người thừa kế theo thứ tự hàng thừa kế quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 nếu không có di chúc. Các cá nhân này có thể trực tiếp yêu cầu công chứng hoặc ủy quyền bằng văn bản cho người khác thực hiện thay mình.
Người đại diện theo pháp luật hoặc theo ủy quyền của người thừa kế
Trong trường hợp người thừa kế là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi, người có khó khăn trong nhận thức, thì người đại diện hợp pháp (cha, mẹ, người giám hộ) sẽ là người có quyền yêu cầu công chứng di sản thay. Ngoài ra, người thừa kế có thể lập văn bản ủy quyền công chứng (đã được chứng nhận hợp lệ) cho người khác yêu cầu công chứng thay mình.
Người được giao quản lý di sản
Theo Điều 616 Bộ luật Dân sự 2015, người quản lý di sản có quyền thực hiện các công việc cần thiết để bảo vệ di sản, trong đó bao gồm quyền đề nghị công chứng viên xác lập văn bản thỏa thuận hoặc khai nhận di sản nếu được sự đồng ý của tất cả những người thừa kế.
Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan
Trường hợp người thừa kế đã chuyển nhượng quyền hưởng di sản hoặc có tranh chấp tài sản đang để lại, thì người có quyền lợi, nghĩa vụ hợp pháp (ví dụ: bên mua tài sản, chủ nợ có bảo đảm bằng tài sản thừa kế…) có thể được tham gia hoặc yêu cầu công chứng di sản nếu có căn cứ pháp luật rõ ràng.
>>> Xem thêm: Những trường hợp cần gấp phảicông chứng giấy tờ ngay trong ngày
Hồ sơ yêu cầu công chứng văn bản thoả thuận di sản cần chuẩn bị
Để thực hiện thủ tục công chứng, người có quyền yêu cầu cần nộp đầy đủ:
Giấy tờ chứng minh quyền thừa kế (di chúc, giấy tờ nhân thân, khai sinh, đăng ký kết hôn…).
Giấy chứng tử của người để lại di sản.
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu di sản (sổ đỏ, đăng ký xe, giấy chứng nhận cổ phần…).
CMND/CCCD và sổ hộ khẩu của người yêu cầu công chứng.
Văn bản ủy quyền (nếu nộp hồ sơ thông qua người khác).
Bước 1: Tiếp nhận hồ sơ và kiểm tra tư cách người yêu cầu công chứng
Công chứng viên xác định người nộp hồ sơ có quyền yêu cầu công chứng di sản hay không. Nếu thiếu căn cứ, công chứng viên có thể yêu cầu bổ sung hoặc từ chối công chứng.
Bước 2: Niêm yết công khai việc thụ lý hồ sơ
Theo quy định tại Điều 58 Luật Công chứng 2014, văn phòng công chứng phải niêm yết việc công chứng di sản 15 ngày tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản.
Bước 3: Lập, ký và chứng nhận văn bản công chứng
Sau khi hết thời hạn niêm yết và không có tranh chấp, công chứng viên sẽ lập văn bản thỏa thuận hoặc khai nhận di sản và các bên ký, nhận bản chính.
>>> Xem thêm: Đánh giá ưu – nhược điểm củadịch vụ làm sổ đỏ hiện nay
Lưu ý khi xác định quyền yêu cầu công chứng văn bản thoả thuận di sản
Người yêu cầu phải có đầy đủ năng lực hành vi dân sự.
Nếu di chúc bị vô hiệu hoặc không hợp pháp, người được chỉ định trong di chúc không còn quyền yêu cầu công chứng di sản.
Trường hợp di sản đang có tranh chấp tại tòa án, văn phòng công chứng sẽ từ chối thụ lý cho đến khi có bản án hoặc quyết định có hiệu lực pháp luật.
Khi có nhiều người thừa kế, tất cả phải thống nhất bằng văn bản về việc yêu cầu công chứng di sản.
Câu hỏi thường gặp
❓ Có thể ủy quyền cho người khác yêu cầu công chứng di sản được không? → Có. Việc ủy quyền phải được lập thành văn bản công chứng hoặc chứng thực hợp pháp, trong đó ghi rõ phạm vi ủy quyền.
❓ Nếu chỉ một người thừa kế yêu cầu công chứng thì có được không? → Được, trong trường hợp văn bản khai nhận di sản (chỉ có một người thừa kế). Nếu có nhiều người cùng hưởng, cần lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản có chữ ký của tất cả.
❓ Người quản lý di sản có thể yêu cầu công chứng thay không? → Có thể, nhưng chỉ khi được sự đồng ý bằng văn bản của toàn bộ người thừa kế.
Kết luận
Việc xác định ai có quyền yêu cầu công chứng di sản là vấn đề quan trọng giúp đảm bảo tính hợp pháp của hồ sơ thừa kế và tránh phát sinh tranh chấp sau này. Theo quy định hiện hành năm 2025, chỉ người thừa kế hợp pháp hoặc người đại diện được ủy quyền hợp lệ mới được nộp hồ sơ công chứng văn bản thỏa thuận di sản. Khi chuẩn bị hồ sơ, các bên nên liên hệ văn phòng công chứng uy tín để được hướng dẫn chi tiết về hồ sơ, trình tự và hình thức công chứng phù hợp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
