Trong thực tế, nhiều trường hợp người để lại tài sản có lập di chúc để định đoạt tiền gửi ngân hàng cho người thừa kế. Tuy nhiên, không phải lúc nào di chúc cũng được ngân hàng chấp nhận ngay. Khi có dấu hiệu nghi ngờ về hình thức hoặc nội dung, ngân hàng có quyền xác minh di chúc trước khi chi trả di sản. Vậy căn cứ pháp lý nào cho việc xác minh này và người thừa kế cần làm gì để bảo vệ quyền lợi hợp pháp?
>>> Xem thêm: Cần công chứng gấp? Hãy đến văn phòng công chứng.
1. Cơ sở pháp lý về xác minh di chúc
Theo Bộ luật Dân sự 2015:
-
Điều 624: Di chúc là sự thể hiện ý chí cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
-
Điều 630: Di chúc hợp pháp phải có đủ điều kiện về năng lực của người lập di chúc, hình thức và nội dung không trái pháp luật.
-
Điều 643: Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế (người lập di chúc chết).
Theo Luật Các tổ chức tín dụng 2010 (sửa đổi 2017): ngân hàng có trách nhiệm chi trả tiền gửi đúng cho người thừa kế hợp pháp, nhưng có quyền yêu cầu giấy tờ hợp lệ để đảm bảo an toàn pháp lý.
Như vậy, khi ngân hàng nghi ngờ di chúc, việc xác minh di chúc là hoàn toàn có cơ sở pháp luật.
2. Trường hợp ngân hàng nghi ngờ tính hợp lệ của di chúc thì làm gì để xác minh di chúc
Ngân hàng có thể yêu cầu xác minh trong các tình huống:
-
Di chúc viết tay không công chứng, chứng thực, có dấu hiệu tẩy xóa.
-
Di chúc miệng nhưng không có người làm chứng theo luật.
-
Có nhiều bản di chúc khác nhau, không rõ bản nào là cuối cùng.
-
Người thừa kế có tranh chấp, khiếu nại về di chúc.
Ví dụ: Ông A gửi 800 triệu đồng tại ngân hàng và để lại di chúc viết tay cho con trai. Tuy nhiên, chữ viết trong di chúc không giống chữ ký thường ngày, ngân hàng yêu cầu phải có xác nhận của cơ quan công chứng hoặc Tòa án trước khi chi trả.
>>> Xem thêm: Tư vấn miễn phí khi sử dụng Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói.
3. Quy trình xác minh di chúc khi có nghi ngờ
3.1. Ngân hàng yêu cầu bổ sung hồ sơ
Người thừa kế phải nộp bản gốc di chúc, giấy chứng tử và các giấy tờ nhân thân để ngân hàng đối chiếu.
3.2. Đối chiếu với cơ quan công chứng
-
Nếu di chúc đã công chứng: ngân hàng kiểm tra lại tại phòng công chứng đã lập văn bản.
-
Nếu di chúc viết tay: ngân hàng có thể yêu cầu người thừa kế mang đến cơ quan công chứng để lập thủ tục khai nhận di sản.
3.3. Tranh chấp di chúc phải đưa ra Tòa án
Trong trường hợp có tranh chấp, ngân hàng sẽ tạm dừng chi trả cho đến khi có bản án hoặc quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án.
4. Người thừa kế cần làm gì để xác minh di chúc khi ngân hàng nghi ngờ di chúc?
-
Chuẩn bị bản gốc di chúc và giấy tờ hợp lệ liên quan.
-
Liên hệ văn phòng công chứng để xin xác nhận hiệu lực di chúc.
-
Trong trường hợp bị tranh chấp, nên khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền để yêu cầu công nhận hiệu lực di chúc.
Ví dụ thực tế: Bà B để lại di chúc công chứng để chia 1 tỷ đồng tiền gửi ngân hàng cho con gái. Sau khi bà mất, con trai phản đối di chúc, cho rằng mẹ bị bệnh không minh mẫn khi lập di chúc. Ngân hàng yêu cầu Tòa án xác minh. Sau khi Tòa tuyên di chúc hợp pháp, ngân hàng chi trả cho con gái bà B theo đúng bản di chúc.
>>> Xem thêm: Những lưu ý quan trọng khi làm thủ tục Thừa kế sổ tiết kiệm.
5. Lưu ý quan trọng để tránh rủi ro khi xác minh di chúc
-
Nên lập di chúc tại cơ quan công chứng hoặc UBND cấp xã để đảm bảo giá trị pháp lý.
-
Nên chỉ định rõ tài sản, số tài khoản, số tiền trong di chúc để tránh nhầm lẫn.
-
Người lập di chúc nên để lại ít nhất một bản lưu tại cơ quan công chứng để ngân hàng dễ dàng xác minh.
-
Khi phát hiện có nhiều di chúc, cần đối chiếu để xác định di chúc cuối cùng.
>>> Xem thêm: Giải pháp tiện lợi: Văn phòng công chứng làm việc thứ 7 chủ nhật.
Kết luận
Việc xác minh di chúc khi ngân hàng nghi ngờ tính hợp lệ là quy trình cần thiết để đảm bảo việc chi trả di sản đúng người, đúng pháp luật. Người thừa kế cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, sẵn sàng làm việc với cơ quan công chứng hoặc Tòa án để bảo vệ quyền lợi hợp pháp. Để hạn chế rủi ro, người để lại tài sản nên lập di chúc công chứng ngay từ đầu.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Hợp đồng ở nhờ và vấn đề bảo hiểm tài sản: Ai có quyền mua bảo hiểm?
>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com