Vay tiền bị ép ký hợp đồng – Có thể yêu cầu hủy không?
Trong thực tế, không ít người rơi vào tình cảnh bị ép ký hợp đồng vay khi bị đe dọa, lừa dối hoặc lợi dụng tình thế cấp bách để buộc phải ký giấy tờ vay tiền. Việc này có thể dẫn đến khoản nợ bất hợp lý, lãi suất cao, phí phạt vô lý và nhiều hệ lụy pháp lý nghiêm trọng. Vậy nếu phát hiện mình đã bị ép ký, bạn có quyền yêu cầu hủy hợp đồng vay không? Bài viết sẽ phân tích chi tiết các quy định pháp luật, cách chứng minh và các bước thực hiện để bảo vệ quyền lợi người vay.
>>> Xem thêm: Từ thực tế, bạn có thể học được gì từ những vụ kiện liên quan đến Hợp đồng vay tiền?
1. Hiểu đúng về hành vi ép ký hợp đồng vay
1.1 Ép ký hợp đồng vay là gì?
Ép ký hợp đồng vay là hành vi một bên dùng thủ đoạn đe dọa, uy hiếp, lừa dối hoặc lợi dụng sự thiếu hiểu biết, hoàn cảnh khó khăn để buộc bên còn lại ký vào hợp đồng vay tiền trái với ý chí tự nguyện của họ. Điều này vi phạm quy định về nguyên tắc tự do, tự nguyện trong giao kết hợp đồng theo Điều 3 Bộ luật Dân sự 2015.
Ví dụ:
Ép ký bằng cách đe dọa tính mạng, sức khỏe.
Lợi dụng việc thiếu hiểu biết, không đọc được hợp đồng để ký.
Lừa dối nội dung: hợp đồng ghi vay số tiền lớn hơn thực tế.
1.2 Hậu quả pháp lý của ép ký hợp đồng vay
Nếu có đủ chứng cứ chứng minh hợp đồng được ký không tự nguyện, Tòa án có quyền tuyên hợp đồng đó vô hiệu toàn bộ hoặc một phần. Khi đó, quyền và nghĩa vụ của các bên sẽ được xử lý theo Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015.
2. Pháp luật quy định thế nào về quyền hủy hợp đồng vay khi bị ép ký?
2.1 Căn cứ pháp luật
Theo Điều 127 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng dân sự vô hiệu khi một bên tham gia giao kết do bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép. Khi đó, người bị ép buộc có quyền yêu cầu Tòa án tuyên hợp đồng vô hiệu.
Ngoài ra, nếu hành vi ép ký có dấu hiệu hình sự, bên bị hại có thể tố giác tội phạm với cơ quan công an để xử lý theo quy định tại Bộ luật Hình sự 2015, như tội cưỡng đoạt tài sản (Điều 170 BLHS 2015) hoặc tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 174 BLHS 2015).
2.2 Hợp đồng vô hiệu, các bên hoàn trả những gì đã nhận
Khi hợp đồng vô hiệu, theo Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015, các bên hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Cụ thể:
Bên vay trả lại tiền gốc đã thực nhận (nếu có).
Bên cho vay không có quyền yêu cầu lãi suất hoặc phạt vi phạm.
Bên gây thiệt hại do ép buộc phải bồi thường tổn thất phát sinh nếu có.
>>> Xem thêm: Danh sách văn phòng công chứng chuyên công chứng nhà đất, sổ đỏ, sang tên quyền sử dụng đất.
3. Điều kiện để được tuyên vô hiệu hợp đồng vay bị ép ký
Muốn Tòa án tuyên vô hiệu, người bị ép ký phải chứng minh các yếu tố:
Có hành vi đe dọa, cưỡng ép hoặc lừa dối từ bên cho vay.
Việc ký kết không xuất phát từ ý chí tự nguyện.
Có tài liệu, chứng cứ: tin nhắn đe dọa, ghi âm, video, lời khai nhân chứng, đơn tố cáo…
4. Thủ tục yêu cầu Tòa án tuyên vô hiệu hợp đồng vay do bị ép ký
4.1 Chuẩn bị hồ sơ
Hồ sơ cơ bản gồm:
Đơn khởi kiện/tố giác về hành vi ép ký.
Bản gốc hợp đồng vay hoặc giấy tờ liên quan.
Các chứng cứ chứng minh hành vi ép buộc.
Giấy tờ tùy thân: CCCD, sổ hộ khẩu.
4.2 Nộp hồ sơ ở đâu?
Nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú của bên bị kiện hoặc nơi ký kết hợp đồng. Nếu có yếu tố hình sự, có thể nộp đơn tố giác tội phạm tại cơ quan công an.
4.3 Quá trình giải quyết
Tòa án tiếp nhận hồ sơ, thụ lý vụ án.
Triệu tập các bên, thẩm tra chứng cứ.
Xét xử, tuyên bố hợp đồng vô hiệu nếu đủ căn cứ.
Các bên thực hiện nghĩa vụ hoàn trả, bồi thường theo phán quyết.
5. Xử lý hành vi vi phạm khi ép ký hợp đồng vay
5.1 Trách nhiệm dân sự
Nếu hợp đồng bị tuyên vô hiệu, bên cho vay phải trả lại các khoản đã nhận (nếu có) và bồi thường thiệt hại phát sinh cho bên vay.
5.2 Trách nhiệm hình sự
Nếu có đủ yếu tố cấu thành tội phạm, hành vi ép ký có thể bị khởi tố hình sự. Bên ép ký có thể bị phạt tiền, cải tạo hoặc phạt tù theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015.
>>> Xem thêm: Phí công chứng di chúc hiện nay được tính như thế nào, có đắt không?
6. Lưu ý quan trọng
Không ký bất kỳ giấy tờ nào nếu không đọc kỹ nội dung.
Khi nghi ngờ bị lừa hoặc ép buộc, hãy lập tức ghi âm, lưu lại tin nhắn, email.
Báo ngay công an hoặc nhờ luật sư hỗ trợ.
Không thanh toán các khoản lãi suất, phí phạt vô lý khi hợp đồng chưa rõ ràng tính hợp pháp.
Việc bị ép ký hợp đồng vay có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho người vay. Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam đã có quy định cụ thể để bảo vệ quyền lợi người bị hại. Người bị ép ký hoàn toàn có quyền yêu cầu Tòa án tuyên hợp đồng vô hiệu, yêu cầu bồi thường thiệt hại và tố giác hành vi vi phạm hình sự nếu có. Việc chuẩn bị đầy đủ chứng cứ và hiểu rõ quy trình pháp lý sẽ giúp bạn bảo vệ tốt nhất quyền lợi của mình.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
