Trong thực tế, có nhiều trường hợp người thân qua đời nhưng để lại sổ tiết kiệm vô chủ – tức là không có ai đứng tên thừa nhận, hoặc chưa rõ ai là người có quyền thừa kế. Điều này dễ gây tranh chấp, đặc biệt khi không có di chúc hoặc các đồng thừa kế không thống nhất được việc phân chia. Bài viết dưới đây sẽ phân tích rõ quy định pháp luật mới nhất về sổ tiết kiệm vô chủ, cách xác định người thừa kế cuối cùng, và ví dụ minh họa thực tế.

>>> Xem thêm: Địa chỉ văn phòng công chứng thuận tiện, dễ tìm cho mọi khách hàng.

1. Khái niệm sổ tiết kiệm vô chủ

Sổ tiết kiệm vô chủ

Theo Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015, di sản bao gồm tài sản thuộc quyền sở hữu của người đã chết, trong đó có tiền gửi tiết kiệm.

Sổ tiết kiệm vô chủ được hiểu là:

  • Sổ tiết kiệm hoặc tài khoản tiền gửi mà chủ sở hữu đã qua đời, nhưng chưa xác định được người thừa kế hợp pháp.

  • Trường hợp có nhiều người thừa kế nhưng chưa thống nhất việc nhận tiền.

  • Người thừa kế từ chối nhận di sản, dẫn đến không có ai đứng ra làm thủ tục nhận.

Như vậy, vô chủ không có nghĩa là “không ai sở hữu”, mà là chưa xác định hoặc chưa thực hiện quyền thừa kế.

2. Cơ sở pháp lý xác định người thừa kế sổ tiết kiệm vô chủ

Theo Bộ luật Dân sự 2015:

  • Điều 649: Thừa kế được thực hiện theo di chúc hoặc theo pháp luật.

  • Điều 651: Trường hợp thừa kế theo pháp luật, hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: vợ/chồng, cha mẹ, con đẻ, con nuôi của người chết.

  • Điều 622: Nếu không có người thừa kế hoặc tất cả đều từ chối nhận, tài sản thuộc về Nhà nước.

Như vậy, với sổ tiết kiệm vô chủ, việc xác định người thừa kế cuối cùng sẽ dựa trên 3 nguyên tắc:

  1. Có di chúc hợp pháp → chia theo di chúc.

  2. Không có di chúc → chia theo pháp luật, lần lượt theo hàng thừa kế.

  3. Không còn ai thừa kế → tài sản thuộc về Nhà nước.

>>> Xem thêm: Cần làm giấy tờ nhà đất gấp? Hãy chọn Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói.

3. Ai là người thừa kế cuối cùng của sổ tiết kiệm vô chủ?

Sổ tiết kiệm vô chủ

3.1. Trường hợp có di chúc

Nếu chủ sở hữu sổ tiết kiệm để lại di chúc, người được chỉ định sẽ là người thừa kế cuối cùng, miễn là di chúc hợp pháp (theo Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015).

Xem thêm:  Kinh nghiệm mua xe máy nhập khẩu – Những lưu ý quan trọng

Ví dụ: Ông A để lại di chúc cho cháu ngoại hưởng toàn bộ 1 tỷ đồng tiền gửi tiết kiệm. Cháu ngoại là người thừa kế cuối cùng hợp pháp.

3.2. Trường hợp không có di chúc

Theo pháp luật, tài sản được chia theo hàng thừa kế:

  • Hàng 1: vợ/chồng, cha mẹ, con.

  • Hàng 2: ông bà nội ngoại, anh chị em ruột.

  • Hàng 3: cụ, bác, chú, cô, dì…

Người thừa kế cuối cùng sẽ là người còn sống ở hàng thừa kế thấp nhất có quyền hưởng.

Ví dụ: Bà B mất, không để lại di chúc, không còn cha mẹ, chồng, con. Khi đó, anh trai ruột của bà B trở thành người thừa kế cuối cùng.

3.3. Trường hợp không có người thừa kế

Nếu không có ai thuộc diện thừa kế hoặc tất cả đều từ chối nhận, sổ tiết kiệm vô chủ sẽ thuộc về Nhà nước theo Điều 622 Bộ luật Dân sự 2015.

Ví dụ: Ông C mất, không có vợ con, cha mẹ cũng đã mất, không còn anh chị em, di sản là 500 triệu đồng trong ngân hàng. Số tiền này sẽ chuyển về ngân sách Nhà nước.

4. Thủ tục nhận sổ tiết kiệm vô chủ tại ngân hàng

Người thừa kế hợp pháp cần chuẩn bị:

  • Giấy chứng tử của chủ sở hữu sổ tiết kiệm.

  • Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (giấy khai sinh, sổ hộ khẩu…).

  • Văn bản khai nhận di sản hoặc văn bản thỏa thuận phân chia di sản (công chứng/chứng thực).

  • Giấy tờ tùy thân của người nhận.

Ngân hàng sẽ kiểm tra hồ sơ, đối chiếu dữ liệu, và thực hiện chi trả cho người thừa kế cuối cùng theo đúng quy định.

>>> Xem thêm: Cần chuẩn bị giấy tờ gì khi làm thủ tục Thừa kế sổ tiết kiệm?

5. Những lưu ý quan trọng khi xử lý sổ tiết kiệm vô chủ

  • Không nên tự ý rút tiền hoặc giữ sổ nếu chưa hoàn tất thủ tục pháp lý.

  • Nếu có nhiều người thừa kế, cần lập thỏa thuận rõ ràng, tránh tranh chấp.

  • Nếu không chắc chắn có tài khoản ngân hàng của người thân, có thể liên hệ ngân hàng để tra cứu bằng giấy chứng tử và giấy tờ nhân thân.

  • Trong trường hợp phức tạp, nên nhờ luật sư hoặc công chứng viên tư vấn.

>>> Xem thêm: Đừng ký hợp đồng khi chưa biết rõ Phí công chứng!

Kết luận

Sổ tiết kiệm vô chủ không đồng nghĩa với việc “không ai được hưởng”, mà sẽ được phân định rõ ràng theo pháp luật. Người thừa kế cuối cùng được xác định dựa trên di chúc, hàng thừa kế hoặc cuối cùng là Nhà nước. Để đảm bảo quyền lợi hợp pháp, người thừa kế cần nắm rõ quy trình pháp lý và chuẩn bị hồ sơ đầy đủ khi làm thủ tục tại ngân hàng.

Xem thêm:  Lập hợp đồng ở nhờ cho người thân mắc bệnh: Lưu ý về sức khỏe và pháp lý

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Hợp đồng ở nhờ và vấn đề bảo hiểm tài sản: Ai có quyền mua bảo hiểm?

>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

  1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
  2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

  • Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
  • Hotline: 0966.22.7979
  • Email: ccnguyenhue165@gmail.com
Đánh giá