Quyền thừa kế của cháu nội cháu ngoại: Với tiền gửi của ông bà

Trong quan hệ gia đình, cháu nội, cháu ngoại luôn được ông bà yêu thương và có thể được để lại tài sản, bao gồm cả tiền gửi ngân hàng. Tuy nhiên, nhiều người còn thắc mắc liệu cháu có được hưởng di sản thừa kế từ ông bà hay không, và trong trường hợp nào thì quyền thừa kế cháu được pháp luật công nhận. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết dựa trên quy định pháp luật mới nhất.

>>> Xem thêm: Đặt lịch hẹn online với văn phòng công chứng chỉ trong 1 phút.

1. Cơ sở pháp lý về quyền thừa kế của cháu

Theo Bộ luật Dân sự 2015:

Điều 609: Cá nhân có quyền để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Điều 651: Xác định người thừa kế theo pháp luật theo hàng thừa kế.
Điều 652: Quy định về thừa kế thế vị, trong đó cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của mình sẽ được hưởng nếu còn sống.

Như vậy, pháp luật công nhận quyền thừa kế của cháu trong trường hợp cha hoặc mẹ của cháu (con của ông/bà) đã mất trước hoặc chết cùng thời điểm với ông/bà.

2. Cháu có được hưởng quyền thừa kế trực tiếp từ ông bà không?

Cháu không thuộc hàng thừa kế thứ nhất trực tiếp của ông bà. Hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: vợ/chồng, cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.

Tuy nhiên, cháu được hưởng thừa kế thế vị theo Điều 652 BLDS 2015. Điều này có nghĩa:

Nếu con của ông/bà (tức là cha hoặc mẹ của cháu) đã mất trước hoặc chết cùng thời điểm với ông/bà thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ cháu đáng lẽ được hưởng.
Nếu cha/mẹ của cháu còn sống, cháu không được trực tiếp hưởng thừa kế từ ông bà.

>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ – an toàn, nhanh chóng, hiệu quả.

3. Quyền thừa kế cháu đối với tiền gửi ngân hàng của ông bà

Tiền gửi ngân hàng là một loại tài sản thuộc khối di sản thừa kế theo Điều 612 BLDS 2015. Khi ông bà qua đời, quyền thừa kế của cháu được xác định như sau:

3.1. Trường hợp có di chúc

Nếu trong di chúc, ông bà chỉ định cháu là người thừa kế tiền gửi, cháu sẽ được hưởng trực tiếp theo ý chí của ông bà.
Di chúc phải hợp pháp theo Điều 630 BLDS 2015 để có hiệu lực.

Xem thêm: Bản cập nhật hồ sơ công chứng điện tử chính thức từ 1/7/2025

3.2. Trường hợp không có di chúc

Cháu chỉ được hưởng phần tiền gửi của ông bà nếu thuộc diện thừa kế thế vị.
Nếu cha/mẹ cháu (con của ông/bà) còn sống, cháu không được chia thừa kế theo pháp luật.

Ví dụ minh họa:
Ông X có 1 tỷ đồng tiền gửi tại ngân hàng, có 2 người con: A và B.

Nếu cả A và B còn sống khi ông X mất, di sản sẽ chia đều cho A và B (mỗi người 500 triệu). Cháu của ông X không được hưởng.
Nếu A chết trước ông X, thì con của A (tức là cháu của ông X) sẽ được hưởng thế vị phần của A, tức là 500 triệu.

4. Thủ tục để cháu nhận tiền gửi thừa kế từ ông bà

4.1. Hồ sơ cần chuẩn bị

Giấy chứng tử của ông/bà.
Giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân (sổ hộ khẩu, giấy khai sinh).
Giấy tờ chứng tử của cha/mẹ (trong trường hợp thừa kế thế vị).
Di chúc (nếu có).
Văn bản khai nhận di sản hoặc thỏa thuận phân chia di sản đã được công chứng.

4.2. Quy trình thực hiện

Người thừa kế (bao gồm cháu) làm thủ tục khai nhận di sản tại văn phòng công chứng.
Công chứng viên xác minh tính hợp pháp của di chúc hoặc việc thừa kế theo pháp luật.
Sau khi có văn bản công chứng, người thừa kế nộp hồ sơ tại ngân hàng nơi có tiền gửi.
Ngân hàng giải ngân tiền gửi cho các đồng thừa kế theo đúng văn bản đã được công chứng.

>>> Xem thêm: Làm sao để rút tiền từ ngân hàng khi thực hiện Thừa kế sổ tiết kiệm?

5. Một số lưu ý khi thực hiện quyền thừa kế cháu

Cháu chỉ được hưởng quyền thừa kế khi có căn cứ pháp lý rõ ràng, đặc biệt trong trường hợp thừa kế thế vị.
Để tránh tranh chấp, ông bà nên lập di chúc công chứng, chỉ rõ tài sản và người được hưởng.
Nếu có tranh chấp thừa kế giữa các thành viên, vụ việc sẽ do Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết theo quy định của BLDS 2015.

>>> Xem thêm: Đừng để bị phạt vì sai sót trong Thủ tục công chứng.

Kết luận

Quyền thừa kế cháu đối với tiền gửi ngân hàng của ông bà chỉ phát sinh khi có di chúc hợp pháp hoặc khi cháu được hưởng theo thừa kế thế vị. Đây là một quy định nhân văn, đảm bảo quyền lợi cho cháu trong trường hợp cha/mẹ không còn. Để tránh tranh chấp, ông bà nên lập di chúc rõ ràng và hợp pháp ngay khi còn sống.

Xem thêm: Thực hiện thủ tục sang tên Sổ đỏ khi người bán chết

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Hợp đồng ở nhờ và vấn đề bảo hiểm tài sản: Ai có quyền mua bảo hiểm?

>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.