Quyền lợi của người thừa hưởng: Và nghĩa vụ với số tiền thừa kế

Trong các vụ việc liên quan đến thừa kế, nhiều người chỉ quan tâm đến việc được nhận bao nhiêu tài sản, nhưng lại ít chú ý đến quyền lợi người thừa hưởng đi kèm với nghĩa vụ pháp lý. Trên thực tế, người thừa kế không chỉ có quyền nhận tài sản mà còn có trách nhiệm nhất định với nghĩa vụ tài chính, nợ nần và chi phí liên quan của người để lại di sản. Bài viết sau sẽ phân tích chi tiết về quyền và nghĩa vụ này theo pháp luật mới nhất, kèm ví dụ thực tế để bạn đọc dễ hình dung.

>>> Xem thêm: Tư vấn miễn phí tại văn phòng công chứng – cơ hội cho bạn.

1. Cơ sở pháp lý về quyền lợi người thừa hưởng

Theo Bộ luật Dân sự 2015:

Điều 609: Cá nhân có quyền để lại tài sản cho người khác thông qua di chúc hoặc theo pháp luật.
Điều 613: Người thừa kế được hưởng phần di sản theo di chúc hoặc theo quy định pháp luật.
Điều 615: Người thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại.

Như vậy, quyền lợi người thừa hưởng luôn song hành cùng nghĩa vụ, đảm bảo tính công bằng giữa quyền tài sản và trách nhiệm pháp lý.

2. Quyền lợi người thừa hưởng đối với tài sản thừa kế

2.1. Nhận tài sản theo di chúc hoặc theo pháp luật

Người thừa kế có thể nhận tài sản theo ý chí người đã mất (di chúc) hoặc theo quy định pháp luật (trong trường hợp không có di chúc).

Ví dụ: Ông A để lại di chúc cho con trai là 500 triệu đồng tiền gửi ngân hàng. Con trai ông A được hưởng toàn bộ số tiền này theo đúng di chúc.

2.2. Quyền yêu cầu chia di sản thừa kế

Nếu có nhiều người thừa kế, bất kỳ ai cũng có quyền yêu cầu chia tài sản, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Ví dụ: Bà B mất, để lại 1 tỷ đồng trong ngân hàng. Hai người con có quyền yêu cầu chia đôi di sản, trừ khi có di chúc quy định khác.

2.3. Quyền từ chối nhận di sản

Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, nhưng phải lập văn bản từ chối và không nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài chính với người khác.

>>> Xem thêm: Làm sổ đỏ không còn khó với Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói chuyên nghiệp.

3. Nghĩa vụ của người thừa hưởng đối với số tiền thừa kế bên cạnh quyền lợi người thừa hưởng

3.1. Thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản

Theo Điều 615 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có trách nhiệm thanh toán:

Các khoản chi phí hợp lý cho việc mai táng.
Các khoản nợ mà người chết còn chưa thanh toán.
Các nghĩa vụ tài chính khác (thuế, phí) theo quy định pháp luật.

Xem thêm: Tách thửa đất ở khu vực ngoại thành: Cẩn thận những quy định mới

Ví dụ: Ông C để lại 600 triệu đồng nhưng còn nợ ngân hàng 200 triệu. Con gái ông C chỉ được hưởng 400 triệu sau khi thanh toán nợ.

3.2. Không phải chịu trách nhiệm bằng tài sản riêng

Người thừa kế chỉ thực hiện nghĩa vụ trong phạm vi di sản, không phải dùng tài sản riêng để trả nợ thay người đã mất.

3.3. Thực hiện đúng thủ tục khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản

Để được rút tiền thừa kế, người thừa kế cần lập văn bản khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản có công chứng/chứng thực. Đây vừa là quyền vừa là nghĩa vụ theo luật.

4. Những tranh chấp thường gặp liên quan đến quyền lợi người thừa hưởng

Tranh chấp do di chúc không hợp pháp (không có công chứng, viết tay nhưng không hợp lệ).
Mâu thuẫn trong việc chia tài sản giữa các đồng thừa kế.
Không thống nhất về nghĩa vụ trả nợ của người để lại di sản.

Ví dụ thực tế: Anh D và chị E tranh chấp 800 triệu đồng tiền gửi tiết kiệm của cha mẹ. Anh D cho rằng phải chia đôi, trong khi chị E yêu cầu trừ đi khoản nợ 100 triệu trước khi chia. Sau cùng, Tòa án buộc phải áp dụng Điều 615 Bộ luật Dân sự 2015 để xử lý, trừ nợ trước rồi mới chia tài sản.

>>> Xem thêm: Tranh chấp thường gặp trong Thừa kế sổ tiết kiệm và cách giải quyết.

5. Lời khuyên để đảm bảo quyền lợi người thừa hưởng

Kiểm tra di chúc có hợp pháp hay không trước khi chia tài sản.
Lập văn bản thỏa thuận rõ ràng giữa các đồng thừa kế để tránh tranh chấp.
Luôn xem xét các nghĩa vụ tài chính còn tồn đọng trước khi nhận tài sản.
Trong trường hợp phức tạp, nên nhờ sự hỗ trợ của luật sư hoặc công chứng viên.

>>> Xem thêm: Phòng công chứng luôn đồng hành cùng bạn trong mọi giao dịch.

Kết luận

Quyền lợi người thừa hưởng không chỉ là việc nhận tài sản mà còn đi kèm với nghĩa vụ pháp lý đối với số tiền thừa kế. Hiểu rõ cả hai khía cạnh sẽ giúp người thừa kế bảo vệ quyền lợi hợp pháp, đồng thời tránh những rủi ro pháp lý phát sinh.

Xem thêm: Tìm hiểu quy định thủ tục cấp sổ đỏ cho Condotel

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Hợp đồng ở nhờ và vấn đề bảo hiểm tài sản: Ai có quyền mua bảo hiểm?

>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.