Người vay cố tình không nhận thông báo đòi nợ – Cách xử lý
Trong thực tế giải quyết các tranh chấp dân sự, rất nhiều trường hợp người vay cố tình từ chối nhận thông báo đòi nợ nhằm né tránh nghĩa vụ trả nợ, trì hoãn việc thi hành án. Nếu không nắm rõ pháp luật và cách xử lý đúng quy trình, chủ nợ sẽ gặp khó khăn khi khởi kiện hoặc yêu cầu cơ quan thi hành án hỗ trợ thu hồi nợ. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết quy trình xử lý trường hợp người vay không chịu nhận thông báo, căn cứ pháp luật áp dụng và các bước bảo vệ quyền lợi người cho vay.
>>> Xem thêm: Đừng để mất tiền oan chỉ vì Hợp đồng vay tiền không chuẩn!
1. Hành vi từ chối nhận thông báo đòi nợ là gì?
1.1 Định nghĩa từ chối nhận thông báo
Từ chối nhận thông báo đòi nợ là hành vi phổ biến, xảy ra khi người vay biết rõ mình có nghĩa vụ trả nợ nhưng chủ ý:
Không nghe điện thoại, không trả lời tin nhắn.
Né tránh người giao thư, giấy triệu tập.
Thay đổi địa chỉ cư trú mà không khai báo rõ ràng.
Trốn khỏi nơi cư trú để không bị chủ nợ hoặc tòa án tìm thấy.
1.2 Hậu quả pháp lý của việc từ chối nhận thông báo
Theo Điều 175 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, việc giao văn bản tố tụng hoặc giấy thông báo được coi là hợp lệ trong các trường hợp:
Giao trực tiếp tận tay người nhận hoặc người thân thích.
Nếu người nhận cố tình không nhận, cán bộ tòa án hoặc bưu điện lập biên bản về việc từ chối nhận.
Sau đó, văn bản có thể được niêm yết công khai tại nơi cư trú, trụ sở UBND xã/phường. Việc niêm yết này có giá trị pháp lý tương đương với việc đã giao thành công.
Nghĩa là, người vay từ chối nhận thông báo không thể vin vào lý do không biết để phủ nhận trách nhiệm trả nợ.
2. Chủ nợ nên làm gì khi người vay từ chối nhận thông báo?
2.1 Thu thập, lưu giữ đầy đủ hồ sơ, chứng cứ
Việc người vay từ chối không làm mất đi quyền khởi kiện. Tuy nhiên, chủ nợ bắt buộc phải chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và rõ ràng, gồm:
Hợp đồng vay tiền, giấy biên nhận vay tiền.
Sao kê ngân hàng nếu khoản vay được chuyển khoản.
Tin nhắn, email, ghi âm các cuộc trao đổi về khoản vay, ngày hẹn trả.
Bản sao thư bảo đảm đã gửi, biên bản bưu điện xác nhận không phát được do người vay từ chối nhận.
2.2 Tiếp tục gửi thông báo qua nhiều kênh
Dù người vay từ chối nhận thông báo, chủ nợ vẫn nên gửi thông báo đòi nợ qua nhiều hình thức để tạo căn cứ pháp lý:
Gửi thư bảo đảm kèm phiếu báo phát.
Gửi qua email, tin nhắn điện thoại.
Liên hệ người thân, bạn bè, đồng nghiệp của người vay (nếu phù hợp) để chuyển thông tin.
2.3 Yêu cầu chính quyền địa phương hoặc công an xác minh
Nếu người vay không có mặt tại nơi cư trú hoặc thường xuyên vắng mặt, chủ nợ có thể:
Gửi đơn nhờ UBND xã/phường xác nhận tình trạng cư trú.
Yêu cầu công an khu vực hỗ trợ xác minh nơi ở mới.
Lập biên bản xác minh vắng mặt.
Những giấy tờ này là chứng cứ quan trọng khi khởi kiện.
2.4 Khởi kiện ra Tòa án nhân dân có thẩm quyền
Căn cứ Điều 26, Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, tranh chấp hợp đồng vay tiền thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện nơi người vay cư trú.
Thủ tục khởi kiện:
Chuẩn bị Đơn khởi kiện nêu rõ thông tin khoản vay, lý do khởi kiện, số tiền yêu cầu trả.
Đính kèm các chứng cứ đã chuẩn bị.
Nộp tại Tòa án, đóng án phí tạm ứng theo quy định.
Tòa án sẽ:
Triệu tập người vay. Nếu tiếp tục né tránh, Tòa án sẽ lập biên bản vắng mặt, niêm yết giấy triệu tập.
Xét xử vắng mặt nếu người vay cố tình không tham gia tố tụng (theo Điều 227 BLTTDS 2015).
2.5 Yêu cầu thi hành án khi có bản án
Sau khi có bản án, nếu người vay vẫn không tự nguyện trả nợ:
Chủ nợ làm đơn yêu cầu thi hành án gửi Cơ quan Thi hành án dân sự.
Cơ quan thi hành án sẽ áp dụng biện pháp cưỡng chế: phong tỏa tài khoản, kê biên tài sản, cấm xuất cảnh, khấu trừ lương.
3. Một số tình huống thực tế
Trường hợp A: Bà B cho ông C vay 200 triệu đồng, có hợp đồng viết tay và chuyển khoản. Đến hạn, ông C bỏ đi nơi khác, từ chối nghe điện thoại, trả thư báo về địa phương. Bà B đã khởi kiện ra Tòa án nơi ông C cư trú cũ. Tòa án đã xử vắng mặt, tuyên buộc ông C trả nợ và cưỡng chế phong tỏa đất đai ông C đứng tên.
Trường hợp B: Công ty X cho cá nhân Y vay tiền mua hàng hóa trả góp. Khi quá hạn, Y đổi số điện thoại, chuyển chỗ ở. Công ty X thuê đơn vị thu hồi nợ nhưng bất thành. Sau đó, công ty khởi kiện ra Tòa án, Tòa án lập biên bản không tìm thấy Y, niêm yết giấy triệu tập, ra bản án xử vắng mặt và chuyển sang thi hành án cưỡng chế.
Việc người vay từ chối nhận thông báo không làm mất đi nghĩa vụ trả nợ. Ngược lại, pháp luật đã có cơ chế bảo vệ người cho vay thông qua các quy định về giao nhận văn bản tố tụng, niêm yết công khai, xét xử vắng mặt và áp dụng biện pháp cưỡng chế. Chủ nợ cần chủ động chuẩn bị hồ sơ, tuân thủ đúng trình tự, đồng thời có thể nhờ luật sư hoặc cơ quan thi hành án hỗ trợ để thu hồi khoản nợ một cách hợp pháp và hiệu quả.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
