Hợp đồng ủy quyền: Có thể dùng để rút tiền thừa kế không?
Trong nhiều trường hợp, khi cha mẹ hoặc người thân qua đời, tài sản để lại là tiền gửi ngân hàng. Người thừa kế đôi khi không thể trực tiếp đi làm thủ tục nên muốn lập hợp đồng ủy quyền (HĐUQ) cho người khác thay mình rút tiền. Vậy pháp luật có cho phép việc sử dụng hợp đồng ủy quyền để rút tiền thừa kế hay không? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết dựa trên các quy định mới nhất của Bộ luật Dân sự 2015 và các văn bản pháp luật liên quan.
Điều 562: “Hợp đồng ủy quyền là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên được ủy quyền có nghĩa vụ thực hiện công việc nhân danh bên ủy quyền.”
Điều 563: Bên được ủy quyền chỉ được thực hiện công việc trong phạm vi ủy quyền.
Điều 564: Hợp đồng ủy quyền phải được lập thành văn bản và có công chứng, chứng thực nếu pháp luật quy định.
Luật Công chứng 2014: Các hợp đồng ủy quyền liên quan đến tài sản, ngân hàng, bất động sản cần được công chứng để có hiệu lực pháp lý.
Như vậy, HĐUQ được pháp luật công nhận, nhưng việc sử dụng để rút tiền thừa kế cần xem xét kỹ.
2. Hợp đồng ủy quyền có thể dùng để rút tiền thừa kế không?
Tiền gửi ngân hàng của người đã mất được coi là di sản thừa kế (theo Điều 105 và 612 Bộ luật Dân sự 2015). Khi muốn rút tiền, người thừa kế phải thực hiện thủ tục khai nhận hoặc phân chia di sản tại tổ chức công chứng. Sau đó, họ mới được ngân hàng giải quyết.
Trong trường hợp người thừa kế không thể trực tiếp đi làm thủ tục, họ có thể lập HĐUQ cho người khác thay mình thực hiện việc:
Khai nhận di sản.
Làm việc với ngân hàng.
Nhận và rút tiền thừa kế theo thỏa thuận.
Tuy nhiên, điều kiện quan trọng là:
Hợp đồng ủy quyền phải được lập thành văn bản, có công chứng.
Nội dung ủy quyền phải rõ ràng, xác định đúng phạm vi công việc.
Người được ủy quyền chỉ có quyền rút tiền trong phạm vi được giao.
3. Ví dụ minh họa thực tế về hợp đồng ủy quyền trong thừa kế
Ông A qua đời, để lại 1 tỷ đồng tiền gửi ngân hàng. Hàng thừa kế thứ nhất gồm vợ và 2 người con. Do người con trai đang sinh sống ở nước ngoài, anh này không thể trực tiếp về làm thủ tục. Anh lập HĐUQ cho mẹ đứng ra khai nhận di sản và rút tiền. Văn bản ủy quyền được công chứng tại Đại sứ quán Việt Nam tại nước sở tại.
Sau đó, ngân hàng đã chấp thuận giải ngân theo đúng thỏa thuận thừa kế và HĐUQ.
4. Các hạn chế khi sử dụng hợp đồng ủy quyền để rút tiền thừa kế
Nếu có tranh chấp giữa những người thừa kế, ngân hàng sẽ tạm dừng chi trả, hợp đồng ủy quyền cũng không được thực hiện cho đến khi có bản án/ quyết định của Tòa án.
HĐUQ không thể thay thế văn bản khai nhận hoặc phân chia di sản thừa kế. Đây là bước bắt buộc trước khi rút tiền.
Người được ủy quyền phải trung thực, nếu chiếm đoạt tài sản có thể bị xử lý hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo Bộ luật Hình sự 2015.
HĐUQ hoàn toàn có thể được sử dụng để rút tiền thừa kế, nhưng chỉ khi người thừa kế đã thực hiện thủ tục khai nhận hoặc phân chia di sản hợp pháp. Đây là giải pháp hữu ích trong trường hợp người thừa kế không thể trực tiếp đi làm thủ tục. Tuy nhiên, cần lập hợp đồng ủy quyền đúng quy định, có công chứng và lựa chọn người được ủy quyền đáng tin cậy để tránh rủi ro pháp lý.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy:Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
