Hợp đồng thế chấp xe ô tô – Hướng dẫn công chứng và lưu ý pháp lý
Trong hoạt động vay vốn, nhất là với cá nhân và hộ kinh doanh, hợp đồng thế chấp xe ô tô là một hình thức bảo đảm phổ biến nhờ tính linh hoạt, giá trị tài sản rõ ràng và dễ xử lý khi phát sinh nghĩa vụ dân sự. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ quy trình công chứng hợp đồng này cũng như các vấn đề pháp lý cần lưu ý để tránh bị tuyên vô hiệu hoặc gây rủi ro trong giao dịch.
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp hướng dẫn cụ thể thủ tục công chứng, điều kiện pháp lý và các điểm cần đặc biệt lưu ý khi lập và công chứng hợp đồng thế chấp xe ô tô, căn cứ theo Bộ luật Dân sự 2015, Luật Công chứng 2024 và các quy định liên quan.
>>> Xem thêm: Các loại tài sản có thể dùng để thế chấp và công chứng hợp đồng thế chấp: công chứng hợp đồng thế chấp.
📘 Căn cứ pháp lý điều chỉnh
Bộ luật Dân sự 2015
Luật Công chứng 2024
Luật Giao thông đường bộ 2008 (sửa đổi, bổ sung đến 2024)
Thông tư 07/2023/TT-BTP (hướng dẫn công chứng)
Thông tư 58/2020/TT-BCA (quy định về đăng ký xe)
Xe ô tô có được thế chấp không?
Căn cứ khoản 1 Điều 295 Bộ luật Dân sự 2015:
“Tài sản bảo đảm có thể là tài sản hiện có hoặc tài sản hình thành trong tương lai, thuộc quyền sở hữu của bên bảo đảm”.
Như vậy, xe ô tô là tài sản hữu hình, xác định được, có đăng ký sở hữu, nên hoàn toàn đủ điều kiện làm đối tượng của hợp đồng thế chấp nếu thuộc quyền sở hữu hợp pháp của bên thế chấp.
>>> Xem thêm: Kiểm tra sổ đỏ trực tiếp tại văn phòng công chứng – Có nên không?
Hướng dẫn công chứng hợp đồng thế chấp xe ô tô
1. Chuẩn bị hồ sơ
Theo Điều 40 Luật Công chứng 2024, người yêu cầu công chứng cần cung cấp đầy đủ các giấy tờ sau:
Dự thảo hợp đồng thế chấp xe ô tô
Giấy tờ tùy thân của các bên (CMND/CCCD, hộ chiếu)
Giấy đăng ký xe bản gốc
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu (hóa đơn mua bán, hợp đồng chuyển nhượng, hồ sơ gốc xe)
Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (nếu là tài sản chung vợ chồng)
Hợp đồng vay tiền hoặc cam kết bảo đảm (nếu có)
2. Thủ tục công chứng
Công chứng viên kiểm tra hồ sơ, xác minh quyền sở hữu, tình trạng xe (không tranh chấp, không cầm giữ)
Các bên ký trước mặt công chứng viên
Công chứng viên đọc lại toàn văn hợp đồng, giải thích quyền và nghĩa vụ
Trường hợp xe đứng tên một người nhưng là tài sản chung vợ chồng, việc thế chấp phải có sự đồng ý của cả hai. Điều này được quy định tại khoản 1 Điều 35 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
“Việc định đoạt tài sản chung phải có sự thỏa thuận của cả hai vợ chồng”.
📌 Hợp đồng thế chấp không thay thế việc đăng ký biện pháp bảo đảm
Công chứng chỉ chứng nhận hợp đồng có hiệu lực hình thức. Để đảm bảo hiệu lực đối kháng với bên thứ ba, bên nhận thế chấp cần đăng ký giao dịch bảo đảm tại Cục Đăng ký giao dịch bảo đảm – Bộ Tư pháp theo quy định tại Điều 10 Nghị định 99/2022/NĐ-CP.
📌 Trường hợp xe là tài sản hình thành từ vay trả góp
Nếu người thế chấp đang trả góp và chưa nhận đủ hồ sơ gốc, vẫn có thể lập hợp đồng thế chấp nhưng cần bổ sung văn bản từ tổ chức tín dụng hoặc đại lý phân phối chứng minh quyền sở hữu đang trong lộ trình hoàn thiện.
🧑 Ví dụ minh họa thực tế
Anh T. (ngụ tại Bình Dương) đang sở hữu một chiếc xe bán tải mua cách đây 3 năm, đứng tên riêng. Anh muốn vay vốn 200 triệu đồng từ một ngân hàng thương mại và đồng ý thế chấp chiếc xe này. Văn phòng công chứng yêu cầu cung cấp giấy đăng ký xe, hóa đơn mua xe, CMND, đăng ký kết hôn. Sau khi xác minh đây là tài sản riêng do mua trước hôn nhân, hợp đồng được công chứng hợp lệ. Sau đó, ngân hàng tiến hành đăng ký giao dịch bảo đảm tại hệ thống đăng ký trực tuyến của Bộ Tư pháp trước khi giải ngân.
Kết luận
Hợp đồng thế chấp xe ô tô là hình thức bảo đảm có giá trị pháp lý rõ ràng nếu tuân thủ đầy đủ các điều kiện về quyền sở hữu, công chứng và đăng ký bảo đảm. Việc công chứng không chỉ giúp xác lập tính hợp pháp cho giao dịch mà còn là cơ sở để bảo vệ quyền lợi cho các bên trong trường hợp phát sinh tranh chấp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
