Hợp đồng mua bán viết tay có bắt buộc phải có nhân chứng không?
Hợp đồng mua bán viết tay là hình thức giao kết được nhiều cá nhân và hộ gia đình lựa chọn vì đơn giản, tiết kiệm chi phí và thủ tục nhanh gọn. Tuy nhiên, nhiều người băn khoăn liệu hợp đồng mua bán viết tay có cần phải có nhân chứng mới hợp pháp hay không. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết dựa trên căn cứ pháp luật hiện hành.
>>> Xem thêm: Hợp đồng trao đổi tài sản có bắt buộc công chứng tại văn phòng công chứng?
1. Hợp đồng mua bán viết tay là gì?
Theo Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự. Hợp đồng mua bán viết tay là dạng hợp đồng được lập bằng văn bản nhưng không thông qua công chứng hoặc chứng thực, và nội dung do các bên tự ghi, ký kết.
Ví dụ: Ông A và ông B lập giấy mua bán một chiếc xe máy trị giá 30 triệu đồng. Hai bên cùng ghi rõ nội dung, ký tên và mỗi bên giữ một bản. Đây là hợp đồng mua bán viết tay.
2. Hợp đồng mua bán viết tay có bắt buộc phải có nhân chứng không?
Không bắt buộc nhân chứng đối với tài sản không phải đăng ký quyền sở hữu
Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, đối với các loại tài sản thông thường không bắt buộc phải đăng ký quyền sở hữu (ví dụ: đồ điện tử, xe đạp, đồ gia dụng…), hợp đồng mua bán viết tay chỉ cần có chữ ký của các bên tham gia, không bắt buộc phải có nhân chứng.
Nhân chứng chỉ là yếu tố bổ sung để tăng tính xác thực, không phải điều kiện bắt buộc để hợp đồng có hiệu lực.
Một số trường hợp đặc biệt có thể yêu cầu nhân chứng hoặc công chứng
Đối với các tài sản bắt buộc phải đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng (ví dụ: nhà đất, xe ô tô, tàu thuyền…), pháp luật yêu cầu hợp đồng phải được lập thành văn bản và công chứng hoặc chứng thực. Trong những trường hợp này, việc có nhân chứng trong hợp đồng viết tay mà không thực hiện công chứng sẽ không đủ điều kiện pháp lý để sang tên.
Ví dụ: Bà C bán cho ông D một mảnh đất bằng giấy viết tay có hai người làm chứng. Nếu không công chứng tại cơ quan có thẩm quyền, giao dịch này không được công nhận khi làm thủ tục sang tên quyền sử dụng đất.
Khi nào nên có nhân chứng trong hợp đồng mua bán viết tay?
Mặc dù không bắt buộc, nhưng trong thực tế, nhân chứng giúp giảm rủi ro tranh chấp và hỗ trợ chứng minh giao dịch khi có mâu thuẫn. Nhân chứng cần đủ 18 tuổi, có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và không có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến hợp đồng.
>>> Xem thêm: Thủ tục cấp sổ đỏ cần đáp ứng điều kiện gì để được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt?
3. Căn cứ pháp lý liên quan
Bộ luật Dân sự 2015 – Điều 385, Điều 430 về hợp đồng mua bán tài sản Luật Đất đai 2013 – Điều 167 về công chứng, chứng thực hợp đồng, giao dịch Luật Công chứng 2014 – Điều 35 về phạm vi công chứng hợp đồng
Các quy định này là cơ sở để xác định khi nào hợp đồng bắt buộc phải công chứng và khi nào chỉ cần lập bằng văn bản viết tay.
4. Ví dụ minh họa thực tế
Anh E mua một chiếc laptop từ bạn mình trị giá 15 triệu đồng, hai bên lập giấy bán, ghi rõ đặc điểm máy, giá bán, ngày giao nhận, chữ ký của hai bên và có một người bạn chung đứng làm chứng. Trong trường hợp này, hợp đồng vẫn có giá trị pháp lý ngay cả khi không có nhân chứng, vì tài sản không thuộc diện bắt buộc đăng ký quyền sở hữu. Tuy nhiên, việc có nhân chứng sẽ thuận lợi hơn nếu phát sinh tranh chấp.
Ngược lại, nếu anh F mua một căn hộ chung cư nhưng chỉ lập hợp đồng viết tay với người bán và có hai người làm chứng mà không công chứng, thì hợp đồng này không thể dùng để sang tên quyền sở hữu căn hộ. Khi có tranh chấp, hợp đồng sẽ dễ bị tuyên vô hiệu.
Hợp đồng mua bán viết tay không bắt buộc phải có nhân chứng đối với tài sản không yêu cầu đăng ký quyền sở hữu. Tuy nhiên, để tăng tính xác thực và tránh rủi ro, các bên nên mời nhân chứng tham gia hoặc thực hiện công chứng khi cần thiết. Đối với tài sản bắt buộc đăng ký như nhà đất, ô tô…, hợp đồng phải lập thành văn bản có công chứng hoặc chứng thực. Người dân nên tuân thủ đúng quy định để bảo vệ quyền lợi của mình và tránh tranh chấp pháp lý về sau.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
