Thỏa thuận phân chia di sản có cần tất cả người thừa kế không?

Khi thực hiện thủ tục công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản, nhiều gia đình gặp vướng mắc về việc có cần tất cả người thừa kế cùng tham gia hay không. Trong thực tế, không ít trường hợp có người thừa kế đang ở xa, mất liên lạc hoặc không muốn tham gia công chứng, dẫn đến khó khăn trong việc hoàn tất hồ sơ. Bài viết dưới đây sẽ phân tích cụ thể quy định pháp luật hiện hành, giúp bạn hiểu rõ nghĩa vụ và quyền của người thừa kế khi công chứng di sản, cũng như cách xử lý khi thiếu một hoặc nhiều người thừa kế.

>>> Xem thêm: Bạn có biết công chứng viên tại văn phòng công chứng phải chịu trách nhiệm thế nào không?

Có cần tất cả người thừa kế cùng tham gia công chứng thoả thuận phân chia di sản không?

Về nguyên tắc, để văn bản thỏa thuận phân chia di sản có giá trị pháp lý, tất cả người thừa kế hợp pháp phải cùng tham gia ký và công chứng. Điều này xuất phát từ bản chất của việc phân chia di sản – đó là sự thỏa thuận tự nguyện giữa các bên có quyền thừa kế.

Tuy nhiên, pháp luật vẫn có ngoại lệ trong một số trường hợp cụ thể, bao gồm:

Người thừa kế từ chối nhận di sản:
Theo Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản bằng văn bản. Khi đó, họ không cần tham gia công chứng thỏa thuận phân chia di sản, nhưng văn bản từ chối phải được lập hợp lệ và có công chứng hoặc chứng thực.
Người thừa kế ủy quyền cho người khác:
Nếu người thừa kế ở xa hoặc không thể trực tiếp tham gia, họ có thể lập giấy ủy quyền công chứng để người được ủy quyền thay mặt ký vào văn bản thỏa thuận phân chia di sản.
Người thừa kế mất tích hoặc đã chết:
Trường hợp có người thừa kế đã chết, phần di sản của họ sẽ được chuyển tiếp cho hàng thừa kế kế tiếp. Nếu bị tuyên bố mất tích hoặc mất năng lực hành vi dân sự, phải có người giám hộ hợp pháp tham gia công chứng thay.

Hậu quả pháp lý nếu thiếu người thừa kế khi công chứng thoả thuận phân chia di sản

Nếu văn bản thỏa thuận phân chia di sản không có đủ chữ ký của tất cả người thừa kế hợp pháp, văn bản đó có thể:

Không có giá trị pháp lý, vì vi phạm nguyên tắc tự nguyện và thống nhất ý chí của những người có quyền;
Bị Tòa án tuyên vô hiệu nếu có tranh chấp sau này giữa các đồng thừa kế;
Không đủ điều kiện để đăng ký biến động tài sản (như sang tên sổ đỏ, đăng ký quyền sở hữu nhà ở, v.v.) do cơ quan đăng ký yêu cầu phải có văn bản công chứng hợp lệ.

Xem thêm: Cách làm lý lịch tư pháp online ở Hà Nội nhanh nhất 2023

Do đó, việc đảm bảo đầy đủ người thừa kế khi công chứng di sản là điều kiện tiên quyết để tránh phát sinh tranh chấp hoặc thủ tục bổ sung sau này.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn công chứng di chúc cho người mù, người già yếu

Cách xử lý khi có người thừa kế không thể tham gia công chứng thoả thuận phân chia di sản

Trong thực tế, không phải lúc nào tất cả người thừa kế cũng có thể cùng lúc thực hiện công chứng. Một số giải pháp được áp dụng hợp pháp bao gồm:

Lập văn bản ủy quyền: Người ở xa hoặc không thể tham gia trực tiếp có thể ủy quyền cho người thân thực hiện công chứng thay.
Lập văn bản từ chối nhận di sản: Người không có nhu cầu nhận phần thừa kế có thể làm thủ tục từ chối nhận di sản trước khi công chứng văn bản phân chia.
Công chứng riêng biệt tại nơi cư trú: Trong một số trường hợp đặc biệt, mỗi người thừa kế có thể công chứng phần ý chí của mình tại địa phương, sau đó hợp nhất hồ sơ để hoàn thiện thủ tục.

>>> Xem thêm: Nên chọn dịch vụ sang tên sổ đỏ công chứng hay tư nhân?

Kết luận

Tóm lại, về nguyên tắc, tất cả người thừa kế hợp pháp đều phải tham gia công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản, trừ trường hợp họ có văn bản từ chối hoặc giấy ủy quyền hợp lệ. Việc tuân thủ đúng quy định giúp đảm bảo tính pháp lý, tránh tranh chấp và rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Xem thêm: Hợp đồng chuyển nhượng và hợp đồng mua bán nhà đất: Khác nhau như nào?

Các bài viết liên quan:

>>> Công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá trong trường hợp người mua rút lui

>>> Trường hợp người thừa kế bị ép buộc lập văn bản từ chối nhận di sản

>>> Văn phòng công chứng Hà Nội có dịch vụ công chứng lưu động tận nơi

>>> Những điều khoản bắt buộc trong hợp đồng mua bán nhà theo luật mới

>>> Lưu ý quan trọng khi làm chứng thực chữ ký để tránh bị từ chối

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.